Tłumacze przysięgli języka niemieckiego to najliczniejsza grupa językowa tłumaczy przysięgłych w Polsce. Jest ich aż 3647! Zanim przejdziemy jednak do statystyk, wyjaśnijmy sobie, kim właściwie są tłumacze przysięgli języka niemieckiego. Krótko mówiąc, to osoby, które mają prawo wykonywać tłumaczenia uwierzytelnione. Znajdują się na liście tłumaczy przysięgłych, posiadają niezbędne zaświadczenie i pieczęć. Dowiedzmy się o nich nieco więcej.
Tłumacze przysięgli języka niemieckiego w Polsce
Wiemy już, że tłumacze przysięgli języka niemieckiego stanowią największą grupę tłumaczy przysięgłych w Polsce. Przyjrzyjmy się, w której części Polski jest ich najwięcej. Mogłoby się wydawać, że będzie to mazowieckie, które ma najwięcej mieszkańców. Nic bardziej mylnego – najwięcej tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego pracuje na terenie województwa śląskiego. Jest ich dokładnie 490, podczas gdy na Mazowszu – 489. Najmniej jest ich w województwach podlaskim (67) oraz świętokrzyskim (69).
Warto wspomnieć, że tłumacze przysięgli języka niemieckiego są również liczni w województwach przygranicznych. I tak – jest ich 204 w zachodniopomorskim, 199 w lubuskim, 376 w dolnośląskim. Co ciekawe, patrząc w ten sposób, największa konkurencja panuje w województwie lubuskim. Na Śląsku na jednego tłumacza przysięgłego przypada nieco mniej niż 9 tysięcy osób (potencjalnych klientów). Na Mazowszu – aż 11 tysięcy. W lubuskim – zaledwie 4,5 tysiąca. Zapewne jednak lubuscy tłumacze nie narzekają na brak pracy. W województwach przygranicznych zleceń może być sporo.
Kryteria uzyskiwania uprawnień a liczba tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego
W ciągu ostatnich 15 lat na listę tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego wpisano tylko 388 osób. To zaledwie 10% wszystkich tłumaczy przysięgłych! Ta sytuacja jest bezpośrednio powiązana ze zmianą kryteriów uzyskiwania uprawnień.
Do roku 2005, aby być wpisanym na listę tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego, nie trzeba było zdawać egzaminu. Głównym warunkiem było ukończenie studiów wyższych na kierunku filologia lub lingwistyka stosowana. To oznacza, że tłumaczem przysięgłym mógł zostać każdy absolwent tego kierunku.
Obowiązująca od 2005 r. ustawa wprowadziła obowiązek zdania trudnego, złożonego egzaminu. Do 2011 roku obowiązywał jeszcze warunek ukończenia studiów na wspomnianych kierunkach. Obecnie kierunek nie ma znaczenia. Egzamin wymaga jednak żmudnych i dokładnych przygotowań. Zapewne zwykłe ukończenie studiów było zdecydowanie łatwiejsze niż zdanie egzaminu.
Nowi tłumacze przysięgli języka niemieckiego
Nic więc dziwnego, że nowi tłumacze przysięgli języka niemieckiego stanowią tak małą grupę. Różnice są kolosalne. W 2004 roku, ostatnim, w którym wystarczył odpowiedni kierunek, na listę wpisano 364 osoby.
To niemal tyle samo, co przez lata 2006-2021 razem wzięte! W 2005, który był rokiem przejściowym, gdzie starły się stare i nowe warunki, pojawiło się 140 nowych tłumaczy. W roku 2006, po wprowadzeniu egzaminu, nowi tłumacze przysięgli języka niemieckiego pojawili się w liczbie… 17. Robi wrażenie, prawda?
Od roku 2006 liczba nowych tłumaczy wahała się od 21 do 38. Były to wartości w miarę stałe. Nagle nadszedł zdecydowany kryzys. W 2019 na listę wpisano zaledwie… 8 tłumaczy. Po tym spadku, w dobie koronawirusa, liczba nowych tłumaczy nie wróciła do poprzednich wartości. W 2020 roku na listę wpisano 13 osób. W 2021 pojawiło się zaledwie 11 nowych tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego.
Rok 2022 również nie wyróżniał się niczym szczególnym, przybyło 10 tłumaczy. W bieżącym, 2023 roku, do końca sierpnia mamy dodatkowych 9 tłumaczy. Jak można zaobserwować sytuacja z tłumaczami przysięgłymi języka niemieckiego ustabilizowała się, choć na znacznie niższym poziomie.
Jak wygląda egzamin na tłumacza przysięgłego
Egzamin na tłumacza przysięgłego odmieniliśmy już przez wszystkie przypadki. Nadal jednak nie wyjaśniliśmy, jak on dokładnie wygląda. Reguluje to Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. Egzamin na tłumacza przysięgłego składa się z dwóch części. Pierwsza część obejmuje tłumaczenie pisemne. Do wykonania są tłumaczenia czterech tekstów – dwóch z niemieckiego i dwóch na niemiecki. Maksimum jakie można zdobyć to pula 200 punktów. Próg jaki pozwala przejść do drugiej (ustnej) części egzaminu to 150.
Część ustna egzaminu
Część ustna egzaminu sprawdza umiejętności w dwóch typach tłumaczeń. Pierwsze to tłumaczenie a vista. Polega ono na tym, że tłumacz otrzymuje tekst pisany i ma go przetłumaczyć „z marszu”. Czyta i od razu podaje ustnie przetłumaczoną treść. To tłumaczenie odbywa się z niemieckiego na polski. Tak tłumaczy się dwa teksty. Kolejne dwa tłumaczone są konsekutywnie, czyli zdanie po zdaniu. Tutaj przekłada się z polskiego na niemiecki. Zasady są takie same. Do zdobycia jest 200 punktów, zdaje 150.
Egzamin na tłumacza przysięgłego – zdawalność
Jeśli chodzi o zdawalność, egzamin na tłumacza przysięgłego języka niemieckiego jest nieprzewidywalny. Trudno określić ogólną lub średnią zdawalność, ponieważ jej poziom różni się co sesję. Nie musi to oznaczać, że egzamin raz jest bardzo trudny, a raz bardzo łatwy. Zdawalność zależy przecież również od stopnia przygotowania kandydatów.
Od 2019 roku wzwyż analiza zdawalności jest utrudniona. Dostępne są tylko wyniki najbardziej aktualnego egzaminu. W naszym przypadku jest to egzamin na tłumacza przysięgłego języka niemieckiego z lipca 2022 r. Do tego egzaminu przystąpiło 20 osób. Część pisemną zdało zaledwie 5. To jedynie 25%, więc ponownie zdawalność nie była imponująca.
Egzamin na tłumacza przysięgłego języka niemieckiego z listopada 2021 r. również wypadł on słabo. Zdało zaledwie 27% podchodzących – 3 osoby na 11. W poprzednich latach wyglądało to zdecydowanie lepiej. W 2018 roku pisemny zdało 38% kandydatów (33/86). W 2017 – 46% (26/56). Niestety, nie da się tak precyzyjnie określić zdawalności części ustnej. Widać chyba jednak wyraźnie – egzamin na tłumacza przysięgłego jest trudny.
Ile zarabia tłumacz – stawki za tłumaczenia przysięgłe
Aby omówić stawki za tłumaczenia przysięgłe w kombinacji niemiecki-polski, warto wyjaśnić sobie dwie rzeczy. Stawki wyszczególnione w rozporządzeniu obowiązują w przypadku tłumaczeń z powołania. To tłumaczenia dla sądu, prokuratury czy policji. Stawki dla klientów indywidualnych czy przedsiębiorstw tłumacz przysięgły języka niemieckiego może ustalać dowolnie. Oczywiście tak, aby pozostać konkurencyjnym.
Stawki za tłumaczenia przysięgłe
Jeszcze niedawno stawki za tłumaczenia przysięgłe dla organów państwowych były mało ciekawe. Nic dziwnego – ustalono je w 2005 roku, były więc mocno nieaktualne. Za stronę tłumaczenia z niemieckiego na polski zarabiało się 23 zł. Z polskiego na niemiecki – niewiele ponad 30 zł. Od 2019 roku obowiązuje nowe rozporządzenie. Przekład z niemieckiego na polski to 34,50 zł za stronę. Z polskiego na niemiecki – 45,11 zł. Godzina tłumaczenia – prawie 59 zł.
Tłumacze przysięgli języka niemieckiego w liczbach
Tłumacze przysięgli języka niemieckiego to najliczniejsza grupa tłumaczy przysięgłych w Polsce. Najwięcej pracuje na Śląsku, Mazowszu i w województwach przygranicznych. Tłumacze przysięgli języka niemieckiego swoje uprawnienia zdobyli w zdecydowanej większości przed wprowadzeniem obowiązkowego egzaminu. Zaledwie 10% tłumaczy z listy ten egzamin zdawało. Lista uzupełniana jest więc zdecydowanie wolniej niż kiedyś. Nic dziwnego. Egzamin na tłumacza przysięgłego jest niezwykle skomplikowany. Miejmy nadzieję, że w przyszłości nie zabraknie nam tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego. Być może nowych przyciągną całkiem atrakcyjne stawki za tłumaczenia z powołania.